پسوریازیس یک نوع بیماری پوستی محسوب میشود که اغلب افراد اطلاعاتی درباره آن ندارد. به عبارتی دیگر پسوریازیس یک بیماریشایع پوستی بوده که چرخه زندگی سلولهای پوست از حالت طبیعی خارج کرده و سریعا تقسیم سلولی را آغاز میکنند. این موضوع سبب تولید سریع این سلولها در سطح پوست میشود. سلولهای پوستی اضافی، در اندازهها و تکههای قرمز هستند که خارش دارند و گاهی هم با درد همراه هستند.
پسوریازیس چیست؟
این نوع بیماری پوستی چندان متدوال نبوده اما افرادی که به آن مبتلا هستند با مشکلات زیادی روبرو میباشند. همانطور که گفته شد،بیماری پسوریازیس یا بیماری صدف، یک بیماری پوستی خودایمنی است. یعنی بدن علیه خود واکنش نشان میدهد. سلولهای مرده وآسیبدیده پوست انسان همیشه در حال ریزش هستند و سلولهای سالم و جدید جای آنها را میگیرد اما در این بیماری به دلیل سیگنالها و دستورات غلط که به سلولهای پوستی ارسال میشود، سلولها با سرعتی بسیار بیشتر از ریزش سلولها، تولید میشوند. درنتیجه این تولید بیش از حد، پسوریازیس سبب پوستهپوسته شدن پوست شده و ظاهری نامناسب ایجاد میکند. پسوریازیس یک بیماری ژنتیکی بوده و از هیچ طریقی واگیردار نیست و منتقل نمیشود.
بیشتر بخوانید: روشهای فوقالعاده برای از بین بردن جوشهای کمر
علت بروز بیماری پسوریازیس
علل بروز پسوریازیس کاملا مشخص نشده است؛ اما اینگونه به نظر میآید که با سیستم ایمنی بدن، سلولهای T و دیگر گلبولهایسفید خون به نام نوتروفیلها در ارتباط است. معمولا سلولهای T از بدن در برابر عوامل خارجی اعم از ویروسها یا باکتریها دفاع میکنند. اما گاهی همین سلولهای T به غلط سلولهای بدن را دشمن شناسایی کرده و به سلولهای سالم پوست حمله میکنند و آنها را آلوده میکنند.
سلولهای بیش از حد فعال T، سبب افزایش تولید سلولهای پوست، سلولهای T بیشتر و سایر سلولهای سفید خون، به ویژه نوتروفیلها میشوند. این عوامل منجر به قرمزی پوست و ضایعات پوستی میشوند. این فرآیند به یک چرخه همیشگی تبدیل شده که در آن سلولهای پوستی جدید به سرعت در حال حرکت به سمت لایه خارجی پوست میباشند. این پروسه ممکن است در طی مدت روزها یا هفتهها رخ دهد.
شیوع پسوریازیس چه میزان است؟
مطابق بررسیهای انجام شده ۷.۵ میلیون نفر از مردم آمریکا با این بیماری درگیر هستند. کودکان یا سالمندان نیز ممکن است به اینبیماری دچار شوند. همچنین این بیماری هم در زنان و هم در مردان امکان دارد بروز کند.
علائم بیماری پسوریازیس چیست؟
در فرد مبتلا به این بیماری، چرخه سلولی سلولهای پوستی به هم میریزد و سلولها بیش از حد شروع به تقسیم شدن میکنند. این فرایند منجر به ایجاد زخمهایی نقرهای رنگ و ضخیم بر سطح پوست میشوند. این زخمها با قرمزی و سوزش و خارش نیز همراه است. از دیگر علائم این بیماری ضخیم شدن ناخنها، پوست خشک و ترکخورده و نقاط پوستهپوسته شده در پوست است. همچنین ممکن است مفاصل متورم و سفتشده نیز با دیگر علائم بیماری پسوریازیس همراه باشد. نوع خفیف این بیماری فقط از نظر زیبایی برای فرد ناراحتکننده است ولی انواع شدید آن دردهای بسیاری برای فرد در پی خواهد داشت و سبب تغییر شکل و از کار افتادگی برخی نواحی در بدن شخص بیمار میشود.
علائم پوستی پسوریازیس بیشتر کدام نواحی بدن را درگیر میکند؟
علائم این بیماری پوستی اغلب در نواحی آرنج، زانو و پوست سر ایجاد میشود اما ممکن است در نواحی دیگر نیز بروز کند.
چگونه پسوریازیس تشخیص داده میشود؟
بعد از مراجعه فرد به متخصص پوست، مو و زیبایی، ابتدا فرد مورد معاینه فیزیکی قرار میگیرد. با توجه به این که علائم پوستی این بیماری اغلب واضح است، به سادگی از دیگر انواع عوارض پوستی تشخیص داده میشود. اما به ندرت پیش میآید که پزشک قادر بهتشخیص این بیماری نباشد، در این صورت پزشک از بیمار نمونه آزمایشگاهی تهیه میکند تا به تشخیص قطعی برسد.
بیشتر بخوانید: از بین بردن تیرگیهای پوست
چه کسانی بیشتر در معرض پسوریازیس هستند؟
همه افراد ممکن است به این بیماری مبتلا شوند اما برخی عوامل میتوانند خطر ابتلا به بیماری را بیشتر کند. این عوامل به شرح زیراست:
- استرس
همانطور که تنش میتواند بر سیستم ایمنی بدن اثرگذار باشد، سطوح استرس بالا ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به پسوریازیس شود .
- چاقی
وزن زیاد یا بیش از حد معمول سبب افزایش خطر ابتلا به پسوریازیس خواهد شد.
- سابقه خانوادگی
سابقه خانوادگی یکی از اصلیترین عوامل خطرساز است. وجود یک والد مبتلا به پسوریازیس خطر ابتلا به این بیماری را بالا برده ووجود دو والد پسوریازیس خطر ابتلا را مضاعف میکند.
- عفونتهای ویروسی و باکتریایی
افرادی از HIV رنج میبرند ممکن است که نسبت به افراد دیگر بیشتر به پسوریازیس مبتلا شوند. کودکان و نوجوانان با عفونتهایتکراری، به ویژه گلودرد، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند.
- سیگار کشیدن
استعمال دخانیات نه تنها خطر ابتلا به پسوریازیس را بالا نبرده، بلکه میتواند شدت بیماری را هم افزایش دهد. سیگار کشیدن نیز ممکن است در ابتدای توسعه بیماری نقش جدی ایفا کند.
انواع درمان بیماری پسوریازیس
درمانهای بیماری پسوریازیس به سه صورت انجام میگیرد:
- درمان هدفمند (Systemic therapy)
در درمان هدفمند انواع داروهای خوراکی و تزریقی برای بیمار تجویز میشود
- نور درمانی (phototherapy)
در این نوع درمان، پوست در معرض انواع خاصی از پرتوهای ماورای بنفش قرار میگیرد
- درمانهای موضعی (Topical treatments)
کِرمها و پمادهایی که روی پوست بیمار استفاده میشوند
درمانها میتوانند به صورت ترکیبی نیز مورد استفاده قرار گیرند. همچنین ممکن است که پزشک، مرتبا در روند درمان بیماری تجدید نظر کند. امکان دارد که بیمار بخواهد از یک برنامه مراقبتی خاص استفاده نماید که شامل مشورت روزمره با پزشک است که میتواند به روند بهبودی فرد کمک شایانی نماید.
سخن پایانی
بیماریِ پسوریازیس یا صدفی یک بیماری ژنتیکی شناخته میشود؛ در نهایت ژن این بیماری از تولد با بیمار مبتلا به آن همراه خواهد بود. گرچه همچنان دلیل اصلی بروز این بیماری کاملا مشخص نشده است؛ اما برخی از عوامل میتوانند آن را تشدید کنند و احتمال ابتلا به پسوریازیس را افزایش دهد.