در جامعه امروزی، استرس مسئله مهمی است که باید آن را مدیریت کنیم تا از سلامت بدن خود در برابر آن مراقبت کنیم. جهت مدیریت استرس باید ورزش را در برنامه روزانه خود بگنجانیم و همچنین تغذیه سالم و خواب کافی داشته باشید و از خودتان مراقبت کنید. درصورت عدم رعایت استرس تاثیر منفی خود را روی مو، پوست و ناخنها می‌گذارد.
استرس چیست؟
استرس واکنش طبیعی نسبت به وقایع و افکاری است که می‌تواند به سبب حس ناامیدی، خطر، برهم خوردن تعادل، عصبانیت به وجود آید. گرچه استرس در مواقعی نیز بد نیست و گاهی می‌تواند مثبت عمل کند. همچنین در مقدار کم می‌تواند در شرایط پرفشار، برای فرد باعث به وجود آمدن انگیزه خواهد شد. استرس انواع مختلفی از جمله استرس لحظه ای، استرس مکرر، استرس حاد و مزمن را داراست.
در صورتی که استرس درمان نشود، تاثیرات بسیاری بدی روی جسم و روح و روان فرد باقی خواهد گذاشت. این مشکل با علائم زیاد جسمی مثل تعرق، احساس درد و گرفتگی در قفسه سینه و کتف، سر درد، تیک‌های عصبی، سوزن سوزن شدن دست و پا، اسپاسم عضلانی، غش کردن همراه باشد. از علائم احساسی آن هم می‌توان به احساس خستگی و فرسودگی، عدم تمرکز، زودرنجی، جویدن ناخنها، عصبانیت، احساس ناامنی و فراموش‌کاری اشاره نمود.
تاثیر استرس بر سلامت پوست
هرچه استرس کمتری داشته باشید، در نتیجه پوست سالم‌تر و زیباتری خواهید داشت. پوست یکی از اعضای مهم و اساسی بدن استکه استرس می‌تواند با دو روش به راحتی روی آن اثر بگذارد. یکی هورمون‌هایی است که هنگام وجود استرس ترشح می‌شوند و وضعیت فیزیولوژیکی بدن را تغییر می‌دهند و دومین راه بروز عادت‌هایی مثل جویدن ناخن، کندن پوست لب خواهد بود. کسانی‌که روی پوست خود جوش دارند، هنگام استرس آن را دستکاری می‌کنند.
عوارض استرس روی پوست بدن
پوست به عنوان بزرگترین اندام بدن، آنچه را که در داخل بدن شما رخ می‌دهد، ظاهر میشود. استرس می تواند باعث مشکلات پوستی شود که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد:
- افزایش التهاب پوستی
- تولید چربی بیشتر توسط غدد چربی
- تحریک بیماری های پوستی مانند پسوریازیس و اگزما
- کاهش سرعت بهبود زخم و تاثیر منفی بر شرایط پوستی
- بدتر شدن آکنه در افرادی که مستعد جوش و آکنه هستند
استرس و تسریع پیری پوست
پیری زودرس یکی از عوارض مهم استرس روی پوست بشمار می‌رود. هورمون‌های استرس، کلاژن و الاستین را در پوست تجزیه و در جوان‌سازی آن سبب اختلال می‌شوند. این فرایند می‌تواند روند پیری را سرعت بخشد و سبب ایجاد خطوط و چین و چروک‌های ظریف‌تر بر روی پوست شود.
بیشتر بخوانید: روتین مراقبت از پوست‌های جوش دار
تاثیر استرس بر روی مو
مو و رشد آن نیز تحت تأثیر استرس هستند و سبب ریزش و نازک شدن مو خواهد شد. با اینکه اغلب ریزش موی ناشی از استرس موقتی بوده، اما بهتر است سریعا درمان شود تا از آسیب غیر قابل برگشت پیشگیری نماید.
پیشگیری و درمان اثرات استرس روی پوست
انجام تمرینات ذهنی سبب کاهش واکنش‌های بدن نسبت به استرس شود که می‌تواند علائم و عوارض جانبی برای بدن به وجود آورد. علاوه بر این کیفیت زندگی را نیز بهبود بخشد که با بهبود درمان و وضعیت پوست مرتبط است. یادگیری چگونگی مدیریت استرس یک روش مکمل بسیار قدرتمند برای هر رژیم مراقبت از پوست است. به این نکته توجه داشته باشید که این تمرینات زمانی مؤثرتر واقع خواهند شد که به همراه سایر درمان‌ها باشند. نمونه هایی از تمرینات رایج ذهنی به شرح زیرند:
- مدیتیشن
مدیتیشن شامل تمرکز یا پاکسازی ذهن بوده که به علائم اضطراب، کاهش فشار خون و افسردگی کمک شایانی می‌کند.
- طب سوزنی
در این روش سوزن‌های بسیار نازکی در پوست برای کمک به تسکین درد و کاهش استرس وارد می‌شوند. طب سوزنی در کم شدن سردردهای تنشی و پیشگیری از سردردهای میگرنی بسیار موثر است.
- تجسم خلاق
در این متد تنفس و ذهن فرد به تجسم تصاویر، ایده‌ها و تفکرات مثبت کشانده میشود تا به احساس، طرز فکر یا احساس بدنی بسیار خوبی دست یابید.
- یوگا
یوگا ترکیبی از تمرین ذهن و بدن جهت انجام وضعیت‌های مختلف فیزیکی، تکنیک‌های تنفسی و مدیتیشن است. یوگا در بهبود سلامت روان و عاطفی، خواب و تعادل تمرکز دارد.
- تمرینات تنفسی
تمرینات تنفسی به طور ویژه‌ای برای کنترل و نحوه تنفس تمرکز دارد. همه افراد استرس را تجربه کرده‌اند. همچنین درک و تجربه ما از استرس تعیین کننده نحوه تأثیر آن روی بدن خواهد بود. اینکه چگونه بتوانیم با انجام تکنیک های مختلف بدنی و ذهنی پاسخ های استرس را مدیریت کنیم، به عوامل مختلفی وابسته است.
جهت محافظت از پوست به ویژه در برابر اثرات استرس روی پوست بدن باید برنامه‌ریزی کنیم و به همه عواملی که بر آن اثرگذارند، بیاندیشیم. استرس می‌تواند بیماری‌های جدی‌تری برای پوست به همراه داشته باشد. در نتیجه باید به سرعت برای رفع آن اقدام نمود.
علائم ناشی از استرس
بروز آکنه نشان دهنده تاثیر استرس و ناراحتی بر پوست است
هنگام داشتن استرس، بدن هورمون کورتیزول بیشتری ترشح می‌کند. کورتیزول سبب میشود قسمتی از مغز به نام هیپوتالاموس هورمونی به نام هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRH) تولید نماید. اینگونه برداشت میشود که کورتیکوتروپین باعث ترشح چربی از غدد چربی در اطراف فولیکول‌های مو میشود. تولید بیش از اندازه چربی توسط این غدد منافذ پوست را مسدود نموده و سبب ایجاد آکنه بر روی پوست میشود.
بیشتر بخوانید: فیشیال پوست صورت چیست و چگونه انجام میشود؟
استرس، کم خوابی، مصرف الکل و عادت ماهانه می تواند سرعت بروز آکنه را تشدید کند.
افراد زیادی از جوش‌های استرسی اطلاعی ندارند اما بدانید در صورتی که وضعیت جوش های صورت بهتر بهبودی نیافتند، ممکن است جوش‌ها از جوش‌های باشند که بیشتر با نوع سبک زندگی فرد در ارتباطند.
پف زیر چشم با استرس در مرتبطند
پف‌های زیر چشم با تورم زیر پلک فرد نمایان خواهد شد و با بالا رفتن سن بیشتر خود را نشان می‌دهند؛ چرا که ماهیچه‌های حمایتی اطراف چشم ضعیف تر می‌شوند. افتادگی پوست بدلیل از از دست دادن خاصیت ارتجاعی نیز می‌تواند در بوجود آمدن پف چشم کمک کند. همچنین باید به این نکته توجه داشت که استرس ناشی از کم خوابی نشانه‌های پیری مانند خطوط ریز، کاهش حالت کشسانی و رنگدانه‌های ناهموار را بیشتر می‌کند. از بین رفتن خاصیت ارتجاعی در پوست نیز ممکن است سبب ایجاد پف زیر چشم شود.
خشکی پوست از دیگر نشانه‌های استرس است
لایه شاخی لایه بیرونی پوست محسوب میشود. این لایه دربردارنده پروتئین و چربی است که نقش مهمی در هیدراته نگه داشتن سلولهای پوست ایفا می‌کند. همچنین به عنوان یک سد عمل نموده و از لایه‌های زیرین پوست محافظت می‌کند. استرس عملکرد لایه شاخی پوست فرد را دچار اختلال می‌کند و ممکن است بر حفظ آب پوست اثر منفی داشته باشد.
خارش یا تحریک پوست ناشی از استرس می‌باشد
استرس بر روی پوست و سیستم ایمنی تاثیر مستقیم دارد؛ بدان معنا که استرس می‌تواند سیستم ایمنی بدن فرد را دچار ضعف کند. ضعف سیستم ایمنی بدن سبب عدم تعادل باکتری‌ها در روده و پوست شده که با عنوان دیس بیوزیس (dysbiosis) معروف است.
هنگامی که چنین عدم تعادلی بر روی پوست ایجاد شود، منجر به قرمزی میشود. استرس باعث تشدید چندین بیماری میشود که ممکناست باعث بثورات یا التهاب پوست شود. از این نوع بیماری‌ها می‌توان به پسوریازیس، اگزما و درماتیت تماسی اشاره نمود.
چین و چروک صورت بدلیل تاثیر استرس بر روی پوست بوجود می‌آید
استرس سبب تغییر در پروتئین‌های پوست فرد شده و خاصیت ارتجاعی آن را کم می‌کند. از بین رفتن خاصیت ارتجاعی می‌تواند سبب بروز چین و چروک در پوست شود. همچنین استرس ممکن است باعث تغییر حالت مکرر پیشانی شود و به شکل گیری چین و چروک نیز منجر میشود.
سخن پایانی
حتما همه انسا‌ن‌ها ناخواسته استرس را تجربه کرده‌اند. متاسفانه افراد زیادی وجود دارند که حتی بدون اینکه خودشان بدانند، استرسبرایشان آنقدر عادی شده که تبدیل به یک روتین در زندگی شده است. استرس علاوه بر تاثیر بر روی اعصاب و روان، سلامت پوست و مو را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. در هر صورت توصیه میشود هرچه زودتر برای رفع آن اقدام نمایید و آن را نادیده نگیرید.