صفر تا صد علت چاقی شکم در افراد لاغر؛ در دوران حاضر، تعداد زیادی از افراد با مشکل چربی محلی در ناحیه شکم مواجه هستند. این موضوع به خصوص در مواقع مراسم و جشن‌ها که قصد داریم لباس مورد علاقه خود را بپوشیم، بیشتر به چشم می‌آید. تقریباً همه آشنایان ما در طول زندگی، حتی یکبار هم احتمالاً سعی کرده‌اند روش‌هایی برای کاهش چربی شکم و پهلو یا از بین بردن چاقی شکم پیدا کنند.
چاقی شکم چیست؟
ممکن است اصطلاح “چاقی شکمی” یا “چاقی مرکزی” را در داخل یک مطب پزشکی شنیده باشید. این اصطلاحات در ظاهر کمی پیچیده به نظر می‌رسند، اما در واقع فقط روش‌های مختلفی هستند برای توصیف چربی متمرکز در ناحیه شکم. اگر در اطراف شکمتان مقدار زیادی چربی دارید، به اصطلاح چاقی شکمی مبتلا هستید. پس چرا این چاقی شکمی اهمیت دارد؟ به دلیل اینکه چربی بیش از حد در ناحیه میانی بدن (شکم) در مقایسه با چربی اضافی در ران‌ها یا باسن ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری از برخی بیماری‌های خاص قرار دهد. گاهی اوقات چربی در شکم به عنوان چربی احشایی شناخته می‌شود و این ممکن است عضلات و اندام‌های حساسی را در داخل کیسه شکمی درگیر کند. چربی اضافی در ناحیه شکم می‌تواند برای هر فردی خطر بیشتری از بروز بیماری‌های قلبی عروقی ایجاد کند و برای زنان، احتمال سرطان سینه را افزایش دهد.
علل چاقی شکم
در تحقیقات مختلف، دلایل زیادی برای چاقی شکمی و ذخیره‌ی چربی احشایی مشخص شده است. اما در ادامه، چندین مورد اصلی برای این دلایل بیان می‌شود:
- سبک زندگی کم تحرک و عدم ورزش کافی
یکی از عوامل اصلی برای چاقی شکمی و ذخیره‌ی چربی احشایی بی تحرکی است. ممکن است افراد به دلیل نشستن طولانی مدت در طول روز، مانند تماشای تلویزیون، نشستن پشت میز کار، بازی‌های ویدیویی و غیره نسبت به فعالیت بدنی کمتری داشته باشند. حتی اگر شخصی به طور کلی فعال باشد و درگیر کار بدنی یا ورزش باشد، باز هم نشستن طولانی مدت می‌تواند تأثیرات منفی بر روی سلامت و وزن او داشته باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که بی‌تحرکی و نشستن طولانی مدت، به طور مستقیم با افزایش چربی احشایی و زیر پوستی مرتبط است. اما خوشبختانه، شرکت در فعالیت بدنی منظم و محدود کردن نشستن در طول روز می‌تواند خطر افزایش چربی شکم را کاهش دهد.
- ژنتیک
ژنتیک می‌تواند نقش مهمی در تجمع چربی در بدن، به ویژه در ناحیه شکم، داشته باشد. به عبارت دیگر، ممکن است برخی افراد به صورت ژنتیکی به چاقی شکمی مبتلا شوند. البته برای تایید این ادعا نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد.
- خواب ناکافی
خواب کوتاه یا کم کیفیت ممکن است به افزایش وزن و تجمع چربی در منطقه شکم منجر شود. دلایل مختلفی وجود دارد که می‌تواند به افزایش وزن در اثر کمبود خواب منجر شود. به عنوان مثال، کاهش کیفیت خواب می‌تواند باعث افزایش مصرف غذا برای تامین انرژی لازم شود، اختلال در هورمون‌های گرسنگی را ایجاد کند، التهاب را تشدید کند و باعث کاهش فعالیت بدنی به دلیل خستگی شود.
- مصرف نوشیدنی های الکل دار
مصرف الکل و نوشیدنی‌های الکلی به تنهایی می‌تواند یک عامل موثر در چاقی شکم باشد. مصرف نوشیدنی‌های الکلی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی و بیماری‌های دیگر را افزایش دهد. این نوشیدنی‌ها باعث کاهش سوخت و سازی بدن می‌شوند، به عبارت دیگر، بدن انرژی کمتری مصرف می‌کند و چربی در منطقه شکم ذخیره می‌شود.مصرف الکل و نوشیدنی‌های الکلی می‌تواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود، به ویژه در منطقه شکم. همچنین، مصرف زیاد الکل می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی، به خصوص بیماری کبدی، ایجاد کند.
همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله ماندگاری و مزایای تزریق چربی باسن را نیز مطالعه نمایید.
- یائسگی در خانم ها
چاقی شکم در دوران یائسگی به عنوان یکی از عوارض اصلی محسوب می‌شود و معمولاً چاقی شکم در زنان در این دوران زمانی که سطح هورمون استروژن کاهش می‌یابد بیشتر مشاهده می‌شود. در دوران بلوغ، استروژن سیگنال‌هایی به بدن می‌فرستد که باعث جمع شدن چربی در مناطق ران و باسن شده و زنان آماده برای باروری می‌شوند. این چربی‌ها ضرری ندارند، اما کاهش آنها بسیار سخت است.
یائسگی به معنای سالیان بعد از قطع دوره‌های ماهانه شروع می‌شود و در این دوره، با کاهش سطح هورمون استروژن، چربی‌ها در جای شکم جمع می‌شوند به جای ران و باسن. یکی از روش‌های سریع برای لاغری شکم و پهلوها جراحی است. اما برای این عمل نیاز به متخصص باتجربه است زیرا دارای عوارض قابل توجهی است. عمل جراحی لاغری شکم و پهلوها در یائسگی باعث تغییرات قابل توجهی در بدن می‌شود و عوارض جانبی قابل توجهی نیز دارد.
- استرس و کورتیزول
کورتیزول یک هورمون ضروری برای زندگی انسان است و از غدده فوق کلیوی ترشح می‌شود. ترشح این هورمون به کاهش استرس فرد کمک می‌کند. با این حال، ترشح زیاد کورتیزول می‌تواند منجر به چاقی شکمی شود. در بعضی افراد، پرخوری ممکن است باعث افزایش ترشح کورتیزول در بدن شود و به جای پخش شدن در سراسر بدن، در ناحیه زیر شکم تجمع یابد.
خطرات چاقی شکم افراد لاغر
چاقی شکمی در افراد لاغر نیز می‌تواند خطرات متعددی برای سلامتی به همراه داشته باشد. انباشت چربی در ناحیه شکم باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. چربی‌های موجود در این منطقه می‌توانند باعث تشکیل پلاک‌های آترواسکلروتیک (پلاک‌های آترام) در رگ‌های قلبی شده و باعث انسداد آنها شوند. همچنین، چاقی شکمی می‌تواند منجر به افزایش فشار خون شود که ممکن است منجر به بروز فشار خون بالا (هایپرتانسیون) شود، که یکی از عوامل اصلی بیماری‌های قلبی و عروقی است.
افرادی که دچار چاقی شکمی هستند، اغلب مقاومت بیشتری به انسولین تجربه می‌کنند که باعث می‌شود به دیابت نوع 2 مبتلا شوند. این نوع دیابت معمولاً با افزایش سطح قند خون (گلوکوز) همراه است. چاقی شکمی خطر ابتلا به سکته قلبی یا مغزی را افزایش می‌دهد. لایه‌های چربی که در رگ‌های خونی شکل می‌گیرند، ممکن است جدا شده و به عروق قلب یا مغز سفر کنند و آنجا را مسدود کنند. همچنین، چاقی در ناحیه شکم باعث افزایش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان مانند سرطان روده بزرگ و سرطان پستان در زنان می‌شود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که چاقی شکمی ممکن است با زوال عقل (دمانس) مرتبط باشد و عملکرد مغز را تحت تأثیر قرار دهد.
چگونه می‌توان چربی شکمی را کاهش داد؟
راهکارهای زیر به ترتیب از کلیدی‌ترین اقدامات جهت کاهش چاقی شکمی محسوب می‌شوند:
- دریافت مقدار مناسب از نور خورشید
نور آفتاب با تنظیم تعادل هورمونی بدن و بهبود سوخت و ساز سلولی می‌تواند در کاهش وزن موثر باشد. همچنین، تأمین ویتامین D توسط نور آفتاب تأثیر مهمی در کنترل وزن بدن دارد. افرادی که کمبود ویتامین D دارند، بیشتر در معرض خطر چاقی شکمی قرار دارند.
- تنظیم ساعات خواب‌وبیداری
خواب به میزان کافی، بهبود وضعیت بدن و سیستم عصبی را تسهیل می‌کند. برنامه خواب و بیداری منظم از اهمیت بالایی برای کاهش چربی شکمی برخوردار است. با انطباق چرخه خواب و بیداری، تولید هورمون‌های گرلین و لپتین (هورمون‌های مرتبط با اشتها) افزایش می‌یابد.
- مدیریت استرس و بهبود سلامت روانی
استرس، یک عاملی است که به طور مستقیم با چاقی شکمی در ارتباط است. کنترل استرس و دستیابی به سطح بالاتری از سلامت روحی و روانی، نقش مهمی در بهبود و بهره‌وری بدن دارد. سعی کنید با یادگیری تکنیک‌های آرام‌بخشی مانند یوگا و مدیتیشن، همچنین مدیریت صحیح امور روزمره به گونه‌ای که فشار روانی کاهش یابد، بهبود سلامت خود را تحقق بخشید.(ژل رپلنژن دیپ اورجینال، قیمت ژل لب رپلنژن دیپ)
- بهبود برنامه غذایی
یک برنامه غذایی سالم و متعادل، اولین و مؤثرترین اقدام برای دستیابی به وزن ایده‌آل و کاهش چاقی شکمی است. در یک برنامه غذایی سالم، باید مصرف شیرینی‌ها، خوراکی‌های صنعتی و غذاهای چرب را به حداقل برسانید و به جای آن، مصرف سبزیجات، میوه‌ها، منابع پروتئینی و کربوهیدرات‌های پیچیده مانند عدس و لوبیا را افزایش دهید.
سخن پایانی
با گذر زمان و پیر شدن، نسبت چربی به وزن بدن به آرامی افزایش می‌یابد. در بعضی افراد، چربی‌های اضافی در اطراف شکم جمع می‌شوند. امروزه ما می‌دانیم که با افزایش اندازه شکم، خطرات مرتبط با سلامتی نیز بیشتر می‌شود. این زمان است که درمان چاقی اهمیت زیادی پیدا می‌کند. چاقی شکمی یکی از چالش‌های مهم سلامتی است زیرا به‌طور مستقیم با بیماری‌های ناشی از چاقی مرتبط است.